2025 İş Dünyasında Öne Çıkan Beceriler: Değişen Dinamikler ve Uyum Stratejileri
Hızla değişen iş dünyasında bireylerin rekabet gücünü sürdürebilmesi, güncel ve uyum sağlayan becerilere sahip olmalarına bağlıdır. İşveren beklentileri ve teknolojik gelişmeler doğrultusunda bu beceriler evrilmekte olup bireylerin sürekli öğrenme ve kendini geliştirme becerisi kritik bir gereklilik haline gelmiştir. Peki, nedir bu beceri? “Beceri, bireyin bir görevi iyi bir şekilde yerine getirme yeteneğidir; bu, teknik ya da sosyal unsurları içerebilir. Eğitim ve pratik yoluyla geliştirilebilir” (Noe vd., 2015). Bu beceriler sert ve yumuşak beceriler olmak üzere ikiye ayrılır. Sert beceriler, belirli bir iş ya da meslek alanında teknik bilgi ve uzmanlık gerektiren, öğrenilebilir ve ölçülebilir yeteneklerdir. Genellikle eğitimle kazanılır ve somut problemleri çözmeye yöneliktir. Bu beceriler, çalışanların görevlerini etkili şekilde yerine getirmelerini sağlar (Lyu ve Liu, 2021). Yumuşak beceriler ise iletişim, problem çözme, ekip çalışması, kişisel sorumluluk ve mesleki etik gibi bireyler arası ilişkileri ve kişisel özellikleri kapsayan, daha geniş bir yetkinlik alanını temsil etmektedir. Bu beceriler, teknik yeterliliklerin iş ortamında etkili biçimde kullanılmasını kolaylaştıran tamamlayıcı unsurlar olarak değerlendirilmektedir (Kantrowitz, 2005).
Dünya Ekonomik Forumunun (WEF) “Future of Jobs” 2025 raporunda sunduğu analizler, iş dünyasının mevcut durumunu ve geleceğe yönelik beceri gereksinimlerini anlamak adına önemli bir çerçeve sunmaktadır.
2025 Yılında Temel Beceriler: Dünya Ekonomik Forumu Analizi
Dünya Ekonomik Forumunun 2025 yılı raporuna göre, iş dünyasında başarılı olabilmek için gerekli temel beceriler önceki yıllarla büyük ölçüde tutarlılığını korumaktadır. Ancak, bazı becerilerin önemi giderek artarken bazı becerilerin ise eskiye kıyasla daha az kritik hale geldiği görülmektedir (WEF, Future of Jobs Report 2025).
Becerileri üç grupta toplayacak olursak;
Bilişsel Beceriler
Günümüz iş dünyasında analitik ve yaratıcı düşünme becerileri, çalışanların karmaşık sorunları analiz etme ve etkili çözümler üretme yetkinliğini ön plana çıkarmaktadır. Dayanıklılık ve esneklik, değişen koşullara hızlı tepki verebilme açısından önemli hale gelmiştir. Ayrıca, bireylerin merak duygusu ve yaşam boyu öğrenmeye olan isteği, bilişsel gelişimin devamlılığı için temel bir gereklilik olarak değerlendirilmektedir.
Sosyal Beceriler
Empati, aktif dinleme, öz farkındalık ve motivasyon gibi sosyal beceriler; bireylerin hem kendini hem de başkalarını daha iyi anlamasını sağlar. Liderlik ve sosyal etki oluşturma yetkinlikleri; ekip çalışmasını destekleyerek etkili iletişim ve yönetişimi mümkün kılar. Hizmet odaklılık ve müşteri hizmetleri ise bireylerin insan merkezli bir yaklaşımla hareket etmesini teşvik eder.
Teknolojik Beceriler
Teknolojik okuryazarlık, dijital araç ve sistemleri etkin kullanabilme becerisini temsil ederken esneklik ve çeviklik, teknolojiyle bütünleşik bir iş yapma kültürünü benimseyen bireyleri öne çıkarmaktadır. Yaşam boyu öğrenmeye dayalı teknik beceri gelişimi ve yetenek yönetimi, bireylerin teknolojik dönüşümlere uyum sağlayabilmesini ve bu değişimleri yönetebilmesini mümkün kılar.
Peki, bu beceriler her sektörde aynı öneme mi sahip? Dünya Ekonomik Forumunun raporundaki örnekleri inceleyelim:
Sektörel Farklılıklar ve Değişimler
Raporda becerilerin sektörel öncelikler ve dinamiklere bağlı olarak değişiklik gösterebilmektedir. Dünya Ekonomik Forumu’nun (WEF) raporuna göre, belirli sektörlerde bazı becerilere duyulan gereksinim, küresel ortalamaya kıyasla daha yüksek seviyede seyretmektedir:
Bu veriler, sektörlerin kendi dinamikleri doğrultusunda farklı becerilere öncelik verdiğini ve çalışanların kariyer planlamalarını yaparken bu gereksinimleri dikkate almalarının önemli olduğunu göstermektedir. İş gücü piyasasında rekabetçi kalabilmek için bireylerin bulundukları veya hedefledikleri sektöre özgü becerileri geliştirmeleri kritik bir gereklilik haline gelmiştir.
2030 Yılında Temel Beceriler: Becerilerin Evrimi ve Öne Çıkan Trendler
Dünya Ekonomik Forumunun 2025 yılı raporunda yer alan 2030 yılına yönelik öngörüleri, bazı becerilerin öneminin daha da artacağını, bazı becerilerin ise günümüzde kritik olmasına rağmen zamanla durağan hale geleceğini göstermektedir.
| 2025 Yılı | 2030 Yılı |
| Analitik Düşünme | Yapay Zeka Ve Büyük Veri |
| Dayanıklılık, Esneklik ve Çeviklik | Ağlar ve Siber Güvenlik |
| Liderlik ve Sosyal Etki | Teknolojik Okuryazarlık |
| Yaratıcı Düşünme | Yaratıcı Düşünme |
| Motivasyon ve Öz Farkındalık | Dayanıklılık, Esneklik ve Çeviklik |
| Teknolojik Okuryazarlık | Merak ve Yaşam Boyu Öğrenme |
| Empati ve Aktif Dinleme | Liderlik ve Sosyal Etki |
| Merak ve Yaşam Boyu Öğrenme | Yetenek Yönetimi |
| Yetenek Yönetimi | Analitik Düşünme |
| Hizmet Odaklılık ve Müşteri Hizmetleri | Çevresel Sorumluluk |
Kaynak: WEF Future of Jobs Report 2025
Bu beceriler, günümüzde de önemli olmakla birlikte 2030 yılı itibariyle daha kritik hale gelecektir. Özellikle teknolojik beceriler; yapay zeka, büyük veri ve siber güvenlik önümüzdeki beş yıl içinde en hızlı büyüyecek alanlar arasında yer almaktadır. Teknolojik becerilerin yanında bilişsel ve sosyal beceriler de iş dünyasında rekabet avantajı yaratacaktır.
Yeni Yükselen Beceriler
Bu beceriler şu anda çoğu organizasyon için temel beceriler arasında yer almasa da 2030 yılına kadar hızla büyümesi beklenen alanlar arasındadır. İş dünyasının bu becerilere yönelik talebi öngörerek çalışanlarını bu alanlarda eğitmesi gerekmektedir (WEF Future of Jobs Report 2025).
Önemini Koruyan İkincil Beceriler
Bu beceriler halen önemli olmakla birlikte, önümüzdeki beş yıl içinde kayda değer bir değişim göstermesi beklenmemektedir. Bu durum, iş dünyasının daha çok dijitalleşmeye ve teknolojik yetkinliklere yöneldiğini göstermektedir.
Gelecekte Öne Çıkacak Becerilere Uyum Sağlamak İçin Stratejiler
İş dünyasında başarılı olmak ve rekabet avantajı sağlamak için bireylerin ve organizasyonların gelecekte öne çıkacak becerilere yönelik stratejik planlamalar yapması gerekmektedir.
Bireysel Düzeyde Uyum Stratejileri
Kurumsal Düzeyde Uyum Stratejileri
Sonuç
2025 ve 2030 yıllarına yönelik analizler, iş gücünün hem teknolojik hem de bilişsel ve sosyal becerilere yatırım yapması gerektiğini göstermektedir. Özellikle yapay zekâ, büyük veri, analitik düşünme ve uyum sağlama becerileri gelecekte iş dünyasında başarılı olmanın anahtarı olacaktır. Bu nedenle, bireylerin ve işletmelerin bu değişimlere proaktif şekilde uyum sağlamaları kritik bir gerekliliktir.
KAYNAKÇA
Kantrowıtz, T. (2005). Development and Validation of a Measure of Soft Skills Performance, Georgia Tech Library, Atlanta.
Lyu, W. ve Liu, J. (2021). Soft skills, hard skills: What matters most? Evidence from job postings. Applied Energy, 300, 117307.
Noe, R.A., Hollenbeck, J.R. Ve Gerhart, B. (2015). Fundamental of Human Resource Management, McGraw-Hill, New York.
WEF Future of Jobs Report, Insigt Report,2025 (Erişim Tarihi 17.03.2025)
Yazar: Aslınur MERT
Sakarya Üniversitesi İnsan Kaynakları Yönetimi ve Endüstri İlişkileri Yüksek Lisans Öğrencisi
